SHPJEGIMI I AKTIVITETIT

Me rritjen e numrit të faqeve web, nuk është e lehtë gjithmonë të dallohen faqet që përmbajnë informacione të vërteta e të verifikuara, me interes për publikun dhe me burime të shfaqura, nga faqet web që përhapin informacione të rreme sensacionale. Këto faqe, që shpesh janë krijuar nga zhvillues profesionistë të rrjetit, duken gjithnjë e më shumë si faqe të vërteta informacioni (kanë cilësi grafike, funksionalitete, etj.).

Megjithatë, më shumë vëmendje është gjithmonë e mundur që të kontrolloni besueshmërinë e një faqeje web dhe ne do t’ju tregojmë hap pas hapi si të veproni!

KËSHILLA PRAKTIKE

Etapa 1: Klikoni në tab-et «legal mentions» ose «about»:

Zakonisht, ato mundësojnë identifikimin e llojit të faqes web që konsultohet dhe sigurimin e informacionit thelbësor për natyrën e faqes web, përkatësinë, subjektin juridik me të cilin lidhet, qarkullimin financiar, datën e krijimit etj… Sa më shumë që këto tab-e të jenë të dukshme, të lehta për t’u përdorur dhe të pasura me informacion të saktë, aq më e besueshme mund të jetë faqja web.

Paralajmërim: Kini kujdes! Në një faqe komerciale, të dhënat ligjore janë thjesht të detyrueshme. S’ka njoftim ligjor, s’ka blerje!

Etapa 2: Verifikimi i identitetit dhe i besueshmërisë së redaktorëve të faqes web:

Pasi të konsultohen tab-et «legal mentions» dhe “about“, duhet të jeni në gjendje të gjeni lehtë kush është (janë) autori(ët) e faqes web. Tab-et “Kush jemi ne” ose “Kontakte” janë për këtë punë. Nëse nuk i gjeni këto tab-e dhe nëse ky hap ju duket i ndërlikuar, kjo është shenjë e keqe: Autorët e një faqeje web të besueshme nuk kanë asnjë arsye për t’u fshehur! Dhe nëse arrini të gjeni identitetin e kontribuesve të cituar dhe doni të verifikoni identitetin e tyre, mund të bëni një hulumtim të vogël mbi ta për të verifikuar vetë nëse janë me të vërtetë të ligjshëm për të dhënë një informacion ose për të analizuar një temë (gazetarë, ekspertë, shkencëtarë, …).

Etapa 3: Shkoni deri te burimet e informacionit: Pastaj pyesni veten nëse i shfaq burimet e saj kjo faqe web? A mund të gjurmohet prejardhja e informacionit të publikuar nga faqja? Sa më shumë citohen dhe njihen burimet, aq më shumë mbështetet dhe është i besueshëm informacioni i transmetuar në publikimet e faqes.

Etapa 4: Analizoni mënyrën se si është prezantuar informacioni: Kjo etapë kërkon t’i kushtoni pak më shumë vëmendje përmbajtjes dhe të tregoni distancim dhe mendim kritik duke i bërë vetes këto pyetje: A prezantohet informacioni në mënyrë të ekuilibruar? A e pasqyrojnë titujt përmbajtjen e artikujve? A paraqet faqja informacione faktike apo opinione? A është i matur toni i përgjithshëm i faqes web? A pranon kundërshtime dhe diversitet të pikëpamjeve?

Etapa 5: Jini të vëmendshëm në hartën grafike dhe në drejtshkrim: Kjo është gjithnjë e më pak e lehtë pasi, dallimi midis një faqeje web të vërtetë dhe një faqeje të krijuar në një fabrikë të lajmeve të rreme është gjithnjë e më e vështirë, por kjo këshillë mund t’ju ndihmojë në raste të caktuara: nëse grafizmi i i faqes web lë për të dëshiruar dhe nëse artikujt janë plot me gabime drejtshkrimore, kjo shpesh tregon për një cilësi të dobët të informacionit. Në internet, përmbajtja dhe forma janë të lidhura!

Etapa 6: Mundohuni të lini një koment në faqen web: Në shumicën e faqeve profesionale të informacionit është e mundur të lini një koment për të dhënë mendimin tuaj mbi përmbajtjen e një artikulli. Nëse nuk mund ta gjeni këtë funksion, kjo është për shkak se autorët e faqes nuk janë vërtetë të hapur për kritika, debate dhe kundërshtime e kjo nuk është shenjë e mirë! Në fakt, kur transmetoni lajme të rreme ose teori konspirative, nuk dëshironi të demaskoheni!

Etapa 7: Kontrolloni protokolin https : ! Brenda mundësive, për t’u mbrojtur nga çdo mashtrim në internet, sigurohuni që HTTPS të jetë prezent, sepse i mundëson vizitorit të verifikojë identitetin e faqes webqë po përdor, falë një HYPERLINK “https://fr.wikipedia.org/wiki/Certificat_%C3%A9lectronique”certifikate autentifikimi të lëshuar nga një autoritet i njohur dhe që ka reputacionin e të qenit i besueshëm. Do ta gjeni lehtë në vendin e parë në shiritin e kërkimit. Nëse shkurtesa https nuk shfaqet, ndoshta është më mirë të mos futeni në këtë faqe web!

Etapa 8: Përdorni WHOIS: Dhe në fund, nëse dëshironi të jeni të shpejtë dhe efikasë, ekziston faqja web WHOIS, fjalë për fjalë “Kush është”, në anglisht. Në faqen kryesore të saj, ju thjesht duhet të kopjoni dhe ngjisni adresën URL të faqes për të cilën bëhet kjo pyetje dhe, për disa sekonda do të jeni në gjendje të grumbulloni të gjithë informacionin e dobishëm për këtë faqe web.

TANI ËSHTË RADHA E JUAJ !

Tabela për të verifikuar besueshmërinë e një faqeje web:

Për t’i zbatuar me lehtësi këto këshilla kur lundroni në internet, në vazhdim jepet një tabelë që do t’ju ndihmojë të vlerësoni besueshmërinë e një faqeje web. Sa më i lartë të jetë vlerësimi i faqes web, aq më e besueshme dhe cilësore do të jetë ajo!

Emri i faqes web:

____________________________________________________

Adresa e faqes web:

____________________________________________________

SHPJEGIMI I AKTIVITETIT

Përmes mediave sociale qarkullojnë shpejt gjithnjë e më shumë informacione të rreme dhe na pengojnë të formojmë një mendim realist për një çështje ose për aktualitetin. Ndonjëherë, këto lajme të rreme madje targetojnë një komunitet, ushqejnë frikën dhe urrejtjen, ose thjesht përhapim besime të rreme.

Për të kuptuar më mirë se si ndërtohen këto lajme të rreme, do ta vini veten në rolin e manipuluesve të lajmeve dhe do të krijoni një të tillë.

KËSHILLA PRAKTIKE

Përkufizim: Kur flasim për infox, lajm të rremë ose “Fake News”, flasim për lajm të fabrikuar, të falsifikuar ose të deformuar, i cili shpërndahet vullnetarisht nga individë, aktivistë ose udhëheqës (lider) politikë, me qëllim që të manipulohen qytetarët dhe të shtyhen ata që t’i pranojnë idetë e tyre ose të mashtrohen.

Karakteristikat e një Fake News-i të mirë :

• Një temë e ndjeshme: Lajmet e rreme shpesh shpërndahen në mënyrë masive sepse trajtojnë tema sensacionale, politike, emocionale, të jashtëzakonshme ose të rrezikshme. Zakonisht, Fake News-et shfrytëzojnë frikën dhe paragjykimet tona
• Një strukturë e mirë: Edhe nëse lajmi është i rremë, kjo nuk do të thotë se nuk është strukturuar dhe ndërtuar mirë me argumente (false)
• Një titull i mirë : Kjo është shumë e rëndësishme pasi, shpesh është lajmi ai që i shtyn njerëzit të klikojnë ose të shikojnë artikullin ose postimin në fjalë
• Një pamje e mirë: Artikujt dhe lajmet në përgjithësi, qoftë të vërtetë apo të rremë, ‘godasin’ më shumë mendjen dhe mbahen mend më lehtë nëse shoqërohen nga një imazh, një fotografi ose një video.
• Shpërndarja: Që Fake News-i të jetë efektiv duhet të shpërndahet në disa rrjete sociale (Twitter për informacione të rreme politike, Facebook për Fake News-at sensacionale, Instagram për fotot dhe videot të falsifikuara, etj.)

TANI ËSHTË RADHA E JUAJ!

1: Zgjidhni një temë tërheqëse – Zgjedhja e temës do të ketë rëndësi shumë në përcaktimin e impaktit të postimit / artikullit tuaj. Mos hezitoni të filloni nga një temë e përgjithshme dhe pastaj të përsosni kërkimin tuaj.

Shembull : shëndeti => mjekësia => efektet e rrezeve dhe valëve në trupin e njeriut

2: Gjeni një titull “goditës”- Ai duhet të përmbledhë informacionin kryesor dhe njëkohësisht të nxisë kureshtjen.

Shembull: “Një mjek kinez ringjall një pacient duke përdorur rrezet gama”

3: Renditni disa argumente për të mbështetur / pasuruar “Fake News”-in tuaj – Renditja e argumenteve do të ndihmojë në përpilimin dhe prodhimin e Fake News-it. Për ta bërë këtë ju mund të përdorni teknika të ndryshme të manipulimit të informacionit: Dekontekstualizoni informacionin ose një kuotë / Krijoni një dëshmi të rreme / Bëni lidhje që nuk ekzistojnë midis ngjarjeve ose fakteve reale / …

Shembull: 1. Përkufizimi i rrezeve gama 2. Mundësia e riaktivizimit të zemrës së një pacienti me arrest kardiak 3. Përdorimi i rrezeve gama për terapi (radioterapi dhe radiokirurgji) 4. Përdorimi i një kuote të dekontekstualizuar 5. Dëshmia e rreme e një mjeku kinez 6. Etj.

4: Shkruani Fake News-in tuaj – Për ta shkruar lajmin e rremë ju mund të ndiqni dhe të zhvilloni argumentet që keni renditur më parë. Sa i përket stilit të të shkruarit, më mirë imitoni artikuj gazetareskë ose shkencorë për ta bërë Fake News-in tuaj të duket i besueshëm, por mos harroni se qëllimi mbetet që t’i bindni lexuesit.

5: Zgjidhni një ilustrim – Zgjidhni një imazh që e përmbledh lajmin tuaj të rremë në mënyrë sa më efektive dhe në mënyrë që të jetë mbresëlënës te individet.

Shembull :

6: Krahasoni Fake News-in tuaj: Tani që e keni kryer lajmin tuaj të rremë, mund t’ia tregoni metodën miqve tuaj dhe krahasoni rezultatet tuaja (kush e ka Fake News-in më të besueshëm? Më origjinalin? Më qesharakun? Etj.). Ju madje mund të provoni t’i mashtroni miqtë tuaj, por kujdes, ua kujtoni gjithsesi atyre se ky është një ushtrim për të mësuar të njohësh më mirë këtë teknikë manipulimi dhe për t’i zbuluar lajmet e rreme. Nëse keni qenë i suksesshëm, dijeni se ka mijëra njerëz të tjerë që mund t’ju dërgojnë lajme të rreme çdo ditë, dhe ata nuk janë miqtë tuaj.

SHPJEGIMI I AKTIVITETIT

Shkrimi i një artikulli nuk është detyrë e lehtë. Ju propozojmë disa ide që të jeni në gjendje të shkruani shpejt një artikull mbi një temë që ju intereson dhe që mund t’i interesojë edhe një publiku më të gjerë.

KËSHILLA PRAKTIKE

Çfarë është një artikull? Një artikull është një tekst që ofron informacione dhe tregon një fakt me interes të përgjithshëm, ndërsa përpiqet të paraqesë sa më shumë elemente që të jetë e mundur për të kuptuar më mirë temën e trajtuar.

Ju mund të shkruani një artikull për të dinamizuar blogun tuaj ose rrjetet tuaja sociale, ose për të shpërndarë analizën tuaj të një ngjarjeje duke shkruar për gazetën tuaj lokale! Për shembull, ju mund të shkruani për disa probleme të lagjes tuaj ose, në të kundërt, për të nxjerrë në pah histori pozitive. Zgjidhni nga cili kënd do ta trajtoni temën tuaj!

Në përgjithësi, një artikull duhet t’u përgjigjet pyetjeve thelbësore vijuese:

Kush ? Cilët janë aktorët e përfshirë në ngjarje?

Çfarë? Çfarë ndodhi ?

Ku? Ku ndodhi ngjarja?

Kur? Kur ndodhi ngjarja?

Pse? Cilat janë shkaqet që shkaktuan ngjarjen?

Madhësia e një artikulli mund të ndryshojë, por ajo që është më e rëndësishmja është që lexuesi të kuptojë temën që trajtohet. Këtu, ne ju ofrojmë disa ide për të shkruar një tekst gazetaresk.

Ekzistojnë lloje të ndryshme artikujsh, varësisht nga qëllimi i autorit:

• Artikulli që pasqyron informacionin e fundit (përmbledhja, artikulli i shkurtër, artikulli përmbledhës, montimi i lajmeve të agjencive dhe raporti)
• Artikulli që bën një analizë të thelluar të një teme (hulumtimi, reportazhi dhe intervista)
• Artikulli i opinionit që shpreh mendimin e një personi për një temë (vështrimi, kolona, kritika, portreti, etj.)

Në çdo rast, para se të shkruani një artikull duhet të gjeni burime (nga institucione, gazetarë të tjerë, dëshmitarë të drejtpërdrejtë, etj.).

TANI ËSHTË RADHA JUAJ !

Pasi të keni mbledhur informacionet (dhe t’i keni verifikuar burimet!), përgatitni një skicë me strukturën e artikullit tuaj. Shkruani artikullin sipas hapave të mëposhtëm:

I/ Titulli

Titulli është shumë i rëndësishëm sepse duhet të jetë i shkurtër, i mprehtë dhe duhet t’i japë lexuesit një pasqyrë të temës që trajtohet, si dhe pikëpamjen e gazetarit.

Një “hyrje”, d.m.th. një tekst i shkurtër që prezanton artikullin, i cili mund të shtohet pas titullit.

II/ Këndi

Fillimi i tekstit është shumë i rëndësishëm sepse e tërheq vëmendjen e lexuesit për pjesën tjetër të artikullit. Prandaj këndi i zgjedhur i jep arsyet për trajtimin e temës në fjalë.

III/ Brendia

Brendia e tekstit është zemra e artikullit. Gjithmonë dalloni faktin nga opinionet! Interpretimi objektiv nuk egziston. Megjithatë, nëse i marrim parasysh të gjitha aspektet e temës që trajtohet, mund të sigurojmë një prezantim të plotë të temës dhe ta lëmë lexuesin të formojë mendimin e tij.

IV/ Përfundimi

Kemi përfundimin e artikullit. Kjo sintezë mund të paraqesë edhe mendimet personale të autorit, edhe propozime për të ardhmen (gjithmonë për temën në fjalë).

Nëse është e nevojshme, përdorni mjetet e dhëna më poshtë për t’ju ndihmuar të planifikoni dhe të krijoni draftin e parë të artikullit tuaj:

MODELI PËR PËRGATITJEN E SHKRIMIT TË NJË ARTIKULLI

Artikullin tuaj mund ta ilustroni me foto, video, etj. Megjithatë, gjithmonë duhet të shkruani një legjendë për ilustrimin (një fjali që përshkruan imazhin ose videon dhe burimin e tyre)

Mos harroni të korrigjoni artikullin tuaj! Mund t’i kërkoni dikujt tjetër që t’ju ndihmojë të përmirësoni artikujt e juaj.