NOCIONET KRYESORE

Sot, lajmet online shpërndahen po aq nga burime të besueshme dhe gazetarë profesionistë sa edhe nga manipulues të fakteve që prodhojnë lajme të rreme. Prandaj, në botën digjitale, është bërë e domosdoshme të jesh në gjendje ta dallosh të vërtetën nga e pavërteta.

Ekzistojnë disa pyetje të thjeshta që i duhen bërë vetes për ta vlerësuar cilësinë dhe rëndësinë e një lajmi, por edhe besueshmërinë e burimit të tij. Pra, para se ta lexoni një artikull ose të shikoni një video, duhet të merrni pak kohë për të menduar, për ta ushtruar mendimin tuaj kritik dhe për ta pyetur veten:

• Kush është autori i dokumentit, a është ekspert i temës?
• Cila është natyra e faqes web ose e publikuesit?
• Nga vijnë informacionet? A citohen burimet?
• Kur daton informacioni?
• Cilat janë qëllimet e faqes web: të shesë, të informojë, të bindë, të trembë?

Për më tepër, për të fituar besueshmëri dhe për t’u konsideruar i saktë, informacioni duhet të konfirmohet nga burime tjera të informimit dhe/ose të jetë i disponueshëm në media të tjera. Kjo procedurë quhet kryqëzimi i informacionit me qëllim verifikimin e tij.

SHEMBULL KONKRET

Konsultimi i mediave të pavarura është një nga mënyrat më të mira për t’u informuar nga informacione të besueshme. Mediat e pavarura janë aktorë profesionistë të gazetarisë, domethënë, ato janë të angazhuara në prodhimin e “informacionit cilësor, gjithëpërfshirës, të lirë, të pavarur dhe pluralist”.

Në Rajonin e Ballkanit, disa media të pavarura i plotësojnë këto kritere, ndër të tjera:

• Al Jazeera Balkans (BKMS -Boshnjakisht Kroatisht Malazezisht Serbisht) : http://balkans.aljazeera.net/
• Bilten (BKMS) : https://www.bilten.org/
• Balkan Insight (anglisht) : https://balkaninsight.com/
• BIRN (anglisht) : https://birn.eu.com/
• Lapsi.al (BKMS): https://lapsi.al/
• Oslobodjenje (BKMS) : https://www.oslobodjenje.ba/

Për të gjetur më shumë media të pavarura në rajonin e Ballkanit, mund të vizitoni platformën Tamil, në tab-in “Media e Pavarur” (linku).