СЛОБОДА НА ИЗРАЗУВАЊЕ И СЛОБОДА НА ПЕЧАТ

• Слободата на изразување е одредено право, право на слободно изразување на она што некој го мисли.

Ако слободата на изразување треба да му овозможи на секој(а) да биде слободен да размислува и да го искаже своето мислење, таа исто така има свои граници: мора да се биде внимателен да не се клевети, навредува, да не се повикува на омраза кон одредена група заради својата религија, боја на кожа или сексуална определба, ниту на охрабрување на тероризам или воени злосторства.

• Слободата на печатот, што го рефлектира правото на слобода на изразување, гарантира дека граѓаните ги имаат сите информации што им се потребни за слободно да формираат мислење.

Улогата на весниците е да ги просветли читателите и да стимулира дебати за идеи кај граѓаните. За тоа, новинарите почитуваат одредени правила. Тие можат да зборуваат за која било тема, но внимавајќи да ги проверат информациите со цел да обезбедат квалитет.

Во некои земји, слободата на печатот може да биде поткопана, а новинарите може да бидат спречени да покриваат одредени настани или да ја критикуваат моќта. Секоја година, НВО “Репортери без граници“ објавува рангирање на слободата на печатот низ целиот свет.

ЕТИКА НА НОВИНАРСТВОТО

● Новинарството е област што се состои во истражување на информации, проверка на истите во нивниот контекст, класифицирање на истите, да им се даде форма, нивно коментирање и објавување на квалитетни информации; така што не може да се помеша со она што се нарекува комуникација

● Вршење на професијата: Поим за итност при ширење на информации или ексклузивност не треба да ја надмине сериозноста на истрагата и проверката на изворите. За да работи во добри услови, новинарот мора да може слободно да ги извршува сите активности од својата професија (истрага, истраги, фотографирање и тонско снимање и сл.), да има пристап до сите извори на информации во врска со фактите кои го режираат јавниот живот дури и заштита на тајноста на нејзините загарантирани извори.

• Минхенската декларација за правата и должностите на новинарите, изготвена во 1971 година од сите синдикати на новинари на европско ниво, дава насоки за етичката практика на новинарството. Според оваа изјава, новинар достоен за името:
• го почитува достоинството на лицата и презумпцијата на невиност;
• смета дека критичкото размислување, вистинитоста, точноста, интегритетот, правичноста, непристрасноста се столбовите на новинарското дејствување;
• смета дека обвинението без доказ, намерата да наштети, промената на документи, искривувањето на фактите, злоупотребата на слики, лага, манипулација, цензура и самоцензура, непроверување на фактите и сл. се најсериозни професионални злоупотреби;
• применува најголема внимателност пред ширење на информации од каде и да потекнуваат;
• има право на корекција, кое исто така е и должност, на информациите што ги објавува и гарантира дека сите објавени информации што излегуваат како неточни, брзо се корегираат;
• ја брани слободата на изразување, на мислење, на информации, коментар и критика;
• забранува какви било неправедни и несакани средства за добивање информации;
• не прифаќа пари од јавна служба, установа или приватна компанија со кои би биле искористени неговите квалитети на новинар, неговите влијанија и врски.