TALMIL

6 – NË ÇFARË MËNYRE KUPTOHET NËSE NJË IMAZH ËSHTË I FALSIFIKUAR?

NOCIONE KRYESORE

 

Sikurse për metodën e verifikimit të informacionit, pyetjet e duhura duhet të shtrohen edhe për të identifikuar një imazh të falsifikuar.

 

1. Analizoni me kujdes imazhin: disa manipulime ose efekte fotografike vërehen lehtë kur shikohet me kujdes. Disa elemente specifike të imazhit mund t’ju japin informacione të rëndësishme edhe në lidhje me kontekstin, datën, vendin etj..

 

2. Verifikoni llojin e faqes web ku e keni konsultuar imazhin. Nëse është rrjet social, verifikoni llojin e llogarisë që e ka shpërndarë /transmetuar imazhin.

 

3. Verifikoni identitetin e autorit ose të shpërndarësit të imazhit (a është gazetar? Ekspert i temës që po trajtohet?). Cili është qëllimi i tij, a kërkon të na informojë apo të na manipulojë?

 

4. Kryeni një kërkim në kah të kundërt të imazhit (duke përdorur Google Images) për ta gjetur burimin e informacionit. Në cilin medium është transmetuar për herë të parë? Shumë shpesh, në internet, imazhet shpërndahen, transmetohen dhe nganjëherë edhe deformohen, dekontekstualizohen ose interpretohen. Prandaj, është e rëndësishme të zbulohet se nga ka ardhur lajmi. Pastaj shikoni datën e publikimit të imazhit. Në ditët e sotme, informacioni vjetërohet shpejt dhe, shpesh, ndodh që është kundërshtuar/verifikuar më parë.

 

SHEMBULL KONKRET

 


 

Nëse i besojmë kësaj fotoje të shkrepur në qytetin Aleksinac në Serbi, e postuar në grupin Facebook Udruženi građani Srbije: “drunjtë janë rrëzuar për shkak të 5G”. Kjo foto është shfaqur edhe në grupe tjera në Serbi, si, për shembull, në grupin Facebook “STOP 5G mreži u Srbiji”.

 

Megjithatë, ky “lajm” është krejtësisht i rremë. Sipas faqes web Raskrikavanje.rs, që e ka verifikuar lajmin e rremë, këto drunj nuk janë rrëzuar për shkak të 5G. Në fakt, kjo foto është shkrepur gjatë punimeve komunale të rehabilitimit të një rruge të qytetit Aleksinac në Serbi.